Όταν το καψόνι στα πρωτάκια μετατρέπεται σε μάστιγα

Πόσες φορές έγινες αυτόπτης μάρτυρας σε περιστατικό, όπου ένας πιτσιρικάς - όχι πάνω...

από 13 - χτύπησε τον αδύναμο συμμαθητή του για να γίνει αρεστός στη μαθητική κοινότητα ή για επίδειξη ισχύος στην παρέα του;

Πόσες φορές γέλασες με την κοπελίτσα στη γαλαρία των θρανίων που συνέχιζε να κάνει κοτσιδάκια στα μαλλιά της, ενώ εσύ βαυκαλιζόσουν για τη θηλυκότητά σου, πίσω από το κραγιόν που δανείστηκες από τη μεγαλύτερη αδερφή σου;

Παραδέξου το. Ακόμα και αν σε ενοχλούσαν οι καβγάδες στο σχολείο κατά των πιο αδύναμων, των πιο δειλών, των έγχρωμων, των διαφορετικών, ποτέ δεν "μπλέχτηκες" και ας ήξερες ότι το θύμα ήταν ανίσχυρο να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Όταν η βία στα σχολεία έγινε… μόδα και τα καψόνια στα "πρωτάκια"… θεσμός, εσύ απλά έτρεξες για να προφυλαχτείς.

Στη θέα του "φατούρου" κατά του αγοριού που είχε λίγα κιλά παραπάνω, εσύ μειδίασες αδιάφορα. "Ανώριμα μωρέ, τι περιμένεις".

Το θέμα θα κουκουλώνονταν άλλωστε πίσω από τον φαύλο κύκλο του "εκείνος μου επιτέθηκε πρώτος, κυρία" και στη χειρότερη, με την επιβολή ωριαίας ή ημερήσιας αποβολής από την αίθουσα.

Αν στη μνήμη του ανήλικου συμμαθητή χαράχτηκε για πάντα η στιγμή της σωματικής βίας εναντίον του και αν ο ίδιος στιγματίστηκε στα αυτοσχέδια πηγαδάκια ως "βουτυρομπεμπές, σπασικλάκι, φυτό", μη μπορώντας να σε κοιτάξει ποτέ κατάματα, με τον φόβο της επανάληψης της "κακιάς στιγμής", δεν το έμαθες μάλλον ποτέ…

Ο σχολικός εκφοβισμός, το γνωστό σε όλους πλέον bullying, άρχισε να παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις στην χώρα μας, κυρίως μετά το 2000. Ειδικοί αναλυτές συνδέουν την έξαρση των φαινομένων με την αύξηση εισροής μεταναστών.

"Είναι αλήθεια όμως ότι όσο τα προβλήματα της οικονομικής κρίσης εντείνονται, τόσο τα συμπτώματα πληθαίνουν", κρούουν τον κώδωνα κινδύνου εκπαιδευτικοί.

Το bullying στη μέση εκπαίδευση… σε αριθμούς

Η διεξαγωγή ερευνών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ήδη από το 2002, αποδεικνύει ότι γονείς και παιδαγωγοί πλέον εκφράζουν εντονότερη ανησυχία απέναντι σε φαινόμενα "τραμπουκισμών" που εισέβαλαν στις σχολικές αίθουσες με το "έτσι θέλω".

Στην έρευνα – που αναμένεται να παρουσιαστεί στα τέλη του 2012 – μελετήθηκαν 852 μαθητές από 25 σχολεία της Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας και Ιωαννίνων.

"Αναπάντητο όμως παραμένει ποια περιοχή πρωταγωνιστεί σε ανάλογα φαινόμενα", λέει χαρακτηριστικά ο κ. Νικηφόρου.

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι:

* Στις χώρες του Νότου, ο εκφοβισμός είναι περισσότερο έμμεσος, γεγονός που οφείλεται στις στενότερες οικογενειακές σχέσεις, ενώ στις βόρειες χώρες της Ευρώπης, οι θύτες μετατρέπονται σε επιθετικότερες φιγούρες.

* Στην Ελλάδα, ο εκφοβισμός, η λεκτική και σωματική βία, οι απειλές και ο τραμπουκισμός μεταξύ συμμαθητών προέρχεται συνήθως από εξωγενείς παράγοντες, όπως οι ισορροπημένες ή μη σχέσεις στην οικογένεια, η αύξηση της εγκληματικότητας, της μετανάστευσης, ενώ και οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες επηρεάζουν την σχολική συμπεριφορά.

* Οι θύτες το 2002 άγγιζαν το 9,1% της σχολικής κοινότητας, το 2010 το 15%, ενώ το 2012 υπολογίζεται ότι θα υπερβεί το 16%.

* 2 στους 3 μαθητές έχουν γίνει θεατές περιστατικών ξυλοδαρμού, το 26% έχει πέσει θύμα βίας τουλάχιστον μία φορά στην ζωή του, 3 στα 10 παιδιά σιωπούν απέναντι σε φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού, ενώ 1 στα 10 έχει ασκήσει βία εις βάρος συνομηλίκων ή συμμαθητών του.

* Το 30% των μαθητών έχει δει αυτοσχέδιο βίντεο με υβριστικούς χαρακτηρισμούς κατά μαθητών ή εκπαιδευτικών (ιντερνετικό bullying).

* Το ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι 8 στα 10 παιδιά νεαρής ηλικίας δεν θεωρούν την βία δικαιολογημένη.

Όσον αφορά στο προφίλ του θύτη και του θύματος, η εν λόγω έρευνα καταλήγει στα εξής συμπεράσματα:

* Το 24% των αγοριών συμμετέχουν σε καβγάδες τρεις φορές τον χρόνο, ενώ οι μαθήτριες μόλις μία φορά. Άρα, συνήθως το bullying είναι γένος αρσενικού.

* Η έξαρση των φαινομένων λεκτικής ή σωματικής βίας είναι πιο συνήθης στο Γυμνάσιο και σε ηλικίες από 13 έως και 15 ετών, όπου οι μαθητές κάνουν το πρώτο βήμα της πλήρους αποδέσμευσης από την παιδική ηλικία.

* Ο μαθητής – θύμα είναι συνήθως χαμηλού οικονομικού επιπέδου, αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας ή έχει γενετική δυσμορφία, που δεν του επιτρέπει να επιβληθεί σε παρέες. Το αίσθημα κατωτερότητας προκαλούν και επίκτητα προβλήματα, όπως η ακμή. Τα περισσότερα παιδιά – θύματα δεν είναι εκ φύσεων κοινωνικά και δεν συμμετέχουν στα σχολικά κοινά.

* Στους θύτες αναγνωρίζεται το χαρακτηριστικό του μειωμένου ενδιαφέροντος για το σχολείο, οι συχνές απουσίες, το "ανήκειν" σε σχολικές συμμορίες, αλλά και το γεγονός ότι προέρχονται συνήθως από αυστηρούς ή αυταρχικούς γονείς.

Μίλα... Μην φοβάσαι

Δεκάδες σύλλογοι διδασκόντων προβαίνουν καθημερινά σε αναφορές και καταγγελίες για την "εκτός ελέγχου"κατάσταση που επικρατεί στα σχολεία.

Εθελοντές παιδοψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι και ειδικοί ερευνητές απαντούν σε δύο τηλεφωνικές γραμμές όλο το 24ωρο, προκειμένου να βοηθήσουν όσους τολμούν να μιλήσουν κατά της νέας μάστιγας και να βοηθηθούν.

Από την μία, η γραμμή "Μίλα, μην φοβάσαι" (11 - 6111) της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου και από την άλλη, το 801 - 8011177 που λειτουργεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

news247.gr