Το τέλος του κοινωνικού αυτοματισμού...

Ποτέ άλλοτε από το ‘74 και ύστερα η δημοκρατία μας δεν ήταν τόσο γυμνή και ευάλωτη. Οι πολιτικοί μας πιο παθητικοί απέναντι στην διάλυση του κοινωνικού ιστού, η μεσαία τάξη πιο ενδοτική και μοιραία απέναντι στην καταστροφή της. Αλλά ακόμη και σε αυτόν τον πάτο, που κάθε μέρα τον....

αισθάνονται όλο και περισσότεροι Έλληνες, υπάρχει μια θετική πλευρά. Με μια λέξη η «απομυθοποίηση» σαν μέσου γνώσης, αυτογνωσίας, αλλά και προαπαιτούμενου για δράση και απελευθέρωση...

Στο στρατόπεδο των δανειστών το άλλοτε αλαζονικό και αυστηρά τεχνοκρατικό ΔΝΤ είναι έτοιμο να αποτραβηχτεί με την ουρά στα σκέλια αν η Γερμανική απάντηση στην κρίση δεν αμφισβητηθεί από τους Ευρωπαίους και το Σεπτέμβριο δεν δεσμευτούν για νέα μείωση του ελληνικού χρέους και επιπλέον χρηματοδότηση της χώρας.

Όσο για μας, χαμένοι στη μετάφραση μιας πρωτόγνωρης «διαταγματικής δημοκρατίας», βαδίζουμε, γνώστες ή έρμαια, προς μια νέα κρίσιμη περίοδο πολιτικής αστάθειας, που σύντομα θα διαδεχθεί την αναμενόμενη διάψευση του θαύματος της οικονομικής ανάστασης, αφού αυτό στηρίζεται σε αυθαίρετες και σαθρές παραδοχές για κρατικά έσοδα από φανταστικά εισοδήματα πολιτών – στην πραγματικότητα πτωχοποιημένων, απελπισμένων και οργισμένων.

Αλλά και ποτέ άλλοτε από την αρχή της οικονομικής κρίσης τα πράγματα δεν ήταν τόσο διάφανα και ευκρινή όπως σήμερα – εννοείται για εκείνους που θέλουν να βλέπουν. Οι πραγματικές αντιθέσεις στην κοινωνία και την οικονομία ποτέ δεν ήταν τόσο ανάγλυφες και προκλητικές. Και ανεξαρτήτως τρόικα, η διαχρονική αντίθεση ανάμεσα στο κρατικοδίαιτο κατεστημένο και τους αυτοαπασχολούμενους και μικρομεσαίους επιχειρηματίες – τα κύτταρα της πραγματικής οικονομίας – που ήταν και μια σημαντική πηγή για πραγματικές και όχι παρασιτικές θέσεις εργασίας.

Μιλούμε για τους περίπου 330,000-350,000 ελεύθερους επαγγελματίες, που ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης ήταν το αγαπημένο αντικείμενο κοινωνικού αυτοματισμού από τα ΜΜΕ. Αλλά τώρα που τα πόδια πολιτικών και δημοσιογράφων αρχίζουν να αγγίζουν τον πάτο, που πίστευαν ότι με κατάλληλες υπηρεσίες προπαγάνδας θα απέφευγαν, οι αλήθειες περί του αντιθέτου διαρρέουν πιο εύκολα, ακόμη και αν αυτή η αποκατάσταση της αλήθειας διαβάζεται εκ των υστέρων μόνον ως υστερόβουλη ή κυνισμός.

Η φοροδιαφυγή είναι το πρόσχημα για το ανελέητο κυνήγι των ελεύθερων επαγγελματιών. Όχι ότι δεν υπήρχε ή ότι δεν υπάρχει. Αλλά το ζήτημα δεν είναι εκεί. Το θέμα της φοροδιαφυγής αφορά τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Εδώ μιλάμε για την στοχοποίηση μιας ολόκληρης επαγγελματικής τάξης εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων πολιτών και με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο για τον «προγραμματισμό» της εξαφάνισής τους με μέσο την υπερφορολόγηση – συνολικά σχεδόν 2 στα 3 ευρώ!

Στην πραγματικότητα, το κυνήγι των ελεύθερων επαγγελματιών έχει μνημονιακή και πολιτική βάση.

Το ΔΝΤ ισχυρίζεται ότι θέλει να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο του ιδιωτικού τομέα στην χώρα μας που στηρίχτηκε στην αυτοαπασχόληση και τη μικρομεσαία επιχείρηση. Από τη μία θεωρεί ότι η πληθώρα αυτοαπασχολούμενων και μικρών «ανεπαρκών» επιχειρήσεων – πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο – ευνοεί την φοροδιαφυγή και από την άλλη, όπως ο ίδιος ο  Π. Τόμσεν υποστήριξε, ότι αυτό καθεαυτό το μοντέλο «περιορίζει τις ευκαιρίες για ανάπτυξη».

Βέβαια το ΔΝΤ δεν προτείνει με τι μοντέλο και σχέδιο θα αντικαταστήσει το υπάρχον «αντιπαραγωγικό». Ούτε λαμβάνει υπόψιν την ιδιομορφία των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία – και όχι μόνο, αν λάβουμε υπόψιν την Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τον  ρόλο αυτών των επιχειρήσεων στη δημιουργική οικονομία πολλών χωρών.

Με πρόσχημα λοιπόν την απουσία αποτελεσματικού φορολογικού ελέγχου καταδικάζουν σε οικονομικό αφανισμό το σύνολο του πιο υγιούς τμήματος της μεσαίας τάξης, με στόχο την τυφλή είσπραξη για τους δανειστές και πρακτικό αποτέλεσμα την λεηλασία αντί για την εξυγίανση και τον ανταγωνισμό.

Την πολιτική διάσταση την έχει δώσει ο Γ. Καισάριος σε άρθρο του : «Και όλα αυτά, στο όνομα του ότι οι υπαίτιοι για την καταστροφή αυτής της χώρας είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αρμόζει να τους πιούμε το αίμα, διότι νομίζουν ορισμένοι ότι έτσι θα σωθούν τα δημόσια οικονομικά, για να παραμείνει άθιχτο ως έχει, αυτό το κράτος - τέρας της ρεμούλας, της απάτης, της διαφθοράς και της αδικίας.»

Ωστόσο ο πάτος αρχίζει να παίρνει τη μορφή ηφαιστειακού κρατήρα και ο κοινωνικός αυτοματισμός δεν αρκεί πια να ανακόψει ούτε την έξοδο της λάβας από τα έγκατα της κοινωνίας, ούτε την ολοκλήρωση αυτής της μεταμόρφωσης. Οι αποδιοπομπαίοι τράγοι λιγοστεύουν και οι πραγματικοί υπαίτιοι απομονώνονται στη σκηνή όλο και περισσότερο.

Προχθές στο blog του economist έγραφε: «Το ΔΝΤ δηλώνει ότι το 75% των ελεύθερων επαγγελματιών (ανάμεσά τους γιατροί, δικηγόροι,και μηχανικοί) δήλωσαν πέρυσι εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο». Αλλά το να φωτίζεις σκόπιμα μια λεπτομέρεια δεν σημαίνει ότι δίνεις και την συνολική εικόνα, όπως αυτή απεικονίζεται στους παρακάτω πίνακες:

Πίνακας 1. Δηλωθέν εισόδημα Ελεύθερων Επαγγελματιών και Μισθωτών – Συνταξιούχων και ΑΕΠ(2005-2011)

Στον Πίνακα 1 βλέπουμε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν σταθερά και κατά μέσο όρο πολύ υψηλότερο εισόδημα από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους (από το 2005 μέχρι το 2010 δήλωναν παραπάνω εισόδημα άνω του 70% και το 2011  35%). Το εισόδημα των μισθωτών και συνταξιούχων το 2011 ήταν στα επίπεδα του 2005.

Πίνακας 2. Απώλεια εισoδήματος Ελεύθερων Επαγγελματιών και Μισθωτών – Συνταξιούχων (2005-2011)

Στον Πίνακα 2 παρατηρούμε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μισθωτοί –συνταξιούχοι έχασαν από το 2008, πρώτη χρονιά της ύφεσης, μέχρι το 2011 το 32,8% και 17,6% του εισοδήματός τους, αντίστοιχα (από το 2005 η απώλεια εισοδήματος ήταν 22,3 και 2%, αντίστοιχα). Η περαιτέρω ελάττωση των εισοδημάτων, που αναμένεται για το 2012 και 2013, και το γεγονός ότι το ΑΕΠ που το 2012 ήταν στα επίπεδα του 2005, συνεχίζει ακάθεκτο την καθοδική του πορεία το 2013, συνθέτουν το πραγματικό "story" της χώρας.

Πίνακας 3. Φόρος Ελεύθερων Επαγγελματιών(ΕΕ) και Μισθωτών – Συνταξιούχων (ΜΣ)(2010-2011)

Μέσα σε αυτό το επιδεινούμενο οικονομικό κλίμα με την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ήδη η αυξημένη φοροδοτική ικανότητα των ελεύθερων επαγγελματιών σε σχέση με τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους υποδιπλασιάστηκε το 2011 σε σχέση με το 2010 από 4:1 σε 2,1:1 (Πίνακας 3).

Ένα τέτοιο περιβάλλον με την ψυχολογία που το συνοδεύει ακυρώνει την τύχη κάθε πρόσθετης οικονομικής απαίτησης από το κράτος. Όσο οι επαγγελματικές ομάδες αδρανοποιούνται οικονομικά τόσο τα έσοδα θα ακολουθούν την κατάρρευση της αγοράς. Και όπως δεν υπάρχει πια χώρος για κοινωνικούς αυτοματισμούς που οδηγούν σε άκαρπες αντιπαραθέσεις, άλλο τόσο δεν υπάρχει χώρος για ψεύτικες ελπίδες που τελικά οδηγούν στην πολιτική αδράνεια.

Σε αυτήν την οικονομική επίθεση που δεχόμαστε τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν απέναντι μας περίεργοι, τρομακτικοί κι ανίκητοι εχθροί. Δεν υπάρχουν οι Κυνοκέφαλοι, οι Στερνοκέφαλοι ή οι Σκιάποδες του Ηρόδοτου. Υπάρχουν ωστόσο ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που απειλούν την ύπαρξή μας, ως πολιτών και ως χώρας. Και απέναντι σε αυτά τα ξένα συμφέροντα πρέπει να ενωθούμε με επιχειρήματα, αποφασιστικότητα και εντέλει ανάληψη του όποιου κόστους.

Για να δοθεί πάλι βάσιμη ελπίδα στην χώρα το πρώτο οικονομικό μοντέλο που πρέπει άμεσα να αλλάξει είναι το γερμανικό. Και μαζί του όλη αυτή η πολιτική ηγεσία που λειτουργεί σαν φορέας του και μας προκαλεί τον αποτροπιασμό.


ΠΗΓΕΣ

Στατιστικά στοιχεία: ΑΕΠ,  Οικ. ετών: 2012, 2011, 2010, 2009, 2008, 2007, 2006


Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)


http://gnathion.blogspot.gr/