Στην αγκαλιά του «θείου Σαμ» για τα ενεργειακά η κυβέρνηση - Επίθεση από ISKRA

Γιώργος Φιντικάκης

 Τα χαμόγελα περίσσευαν χθες στον έκτο όροφο της Λεωφόρου Μεσογείων...

Από τη μια πλευρά ο υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης και από την άλλη ο ειδικός απεσταλμένος για θέματα ενέργειας του State Department Αμος Χοχστάιν, που είχε άλλωστε παραστεί και στην πρόσφατη συνάντηση Τσίπρα-Κέρι στη Νέα Υόρκη.

  Διαβάζοντας τη γλώσσα του σώματος, και ακούγοντας τις δηλώσεις των δύο ανδρών για τα δύο μεγάλα ενεργειακά project που θα διέρχονται από το ελληνικό έδαφος μεταφέροντας προς την Ευρώπη αζέρικο αέριο (Διαδρατικός αγωγός- TAP και Ελληνοβουλγαρικός- IGB), το στίγμα ήταν παραπάνω από σαφές. Το δόγμα Λαφαζάνη, το πεντάμηνο ατυχές φλερτ με τη Μόσχα, και τα περί “πολυεπίπεδης και πολυδιάστατης ενεργειακής πολιτικής”, αποτελούν οριστικά παρελθόν.

  Ο μεν Χοχστάιν μίλησε για την «επιθυμία των ΗΠΑ ώστε η Ελλάδα να αναλάβει ρόλο στρατηγικού εταίρου στη περιοχή, και να συνεχίσουν οι δύο χώρες να εργάζονται μαζί για την ενεργειακή ασφάλεια». Επλεξε παράλληλα το εγκώμιο του Σκουρλέτη, λέγοντας ότι η Ουάσινγκτον ενθαρρύνει το διάλογο για να βρεθούν λύσεις τόσο στον TAP, όσο και στον ελληνοβουλγαρικό αγωγό.

  Ο, δε, Σκουρλέτης χαρακτήρισε τον αγωγό TAP ως «έργο κορυφαίας στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα», επέμεινε στη θέση ότι πρέπει να βελτιωθούν οι όροι της διακρατικής συμφωνίας και τα οφέλη για τη χώρα, ωστόσο δεν είπε το παραμικρό για ζητήματα που είχαν τεθεί στο παρελθόν από τον προκάτοχό του στο υπουργείο, όπως η επιβολή τελών διέλευσης, η συμμετοχή του Δημοσίου στον αγωγό, και η προμήθεια αερίου από το Αζερμπαιτζάν σε χαμηλότερες τιμές.

  Τόσο ο TAP, όσο και ο ελληνοβουλγαρικός που θα λειτουργεί ως παρακλάδι του πρώτου (σσ: θα μεταφέρει το αζέρικο αέριο αρχικά στη Βουλγαρία, με προοπτική μελλοντικά να φτάσει σε Ρουμανία, Σερβία, και Ουγγαρία), θεωρούνται μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, ωστόσο οι καθυστερήσεις των τελευταίων μηνών και το «φλερτ» προς τη Ρωσία είχαν ανησυχήσει τους Αμερικάνους. Οι τελευταίοι αντιμετωπίζουν τα δύο σχέδια ως υψηλής γεωοπολιτικής σημασίας καθώς εφόσον γίνουν, θα περιορίσουν την ενεργειακή ισχύ της Ρωσίας εντός της Ευρωπαικής Ενωσης.

  Τι γράφει η ιστοσελίδα ISKRA

  Δεν έχει περάσει πάντως πολύς καιρός, μόνο έξι μήνες, όταν η προηγούμενη κυβέρνηση ποντάριζε στα ρωσικά ρούβλια με τις διαδοχικές επισκέψεις Τσίπρα στη Ρωσία και το φλερτ με τη Gazprom.

  Διόλου τυχαία, στις δηλώσεις Σκουρλέτη, Χοχστάιν, δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά στον περίφημο ελληνο-ρωσικό αγωγό Turkish Stream, έργο που ούτως ή άλλως έχει “σκαλώσει” με ευθύνη της Τουρκίας.

  Η ιστοσελίδα ISKRA που απηχεί τις θέσεις της Λαικής Ενότητας του Π. Λαφαζάνη δεν έχασε την ευκαιρία. Σε χθεσινοβραδυνό της άρθρο με τίτλο «Κυβέρνηση : Στροφή 180 μοιρών στην ενεργειακή πολιτική υπό τα αμερικανικά χαμόγελα», επιτίθεται στη κυβέρνηση κατηγορώντας την ότι «πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων τον ρωσικό αγωγό και τις διεκδικήσεις του ΤΑP», και ότι έκανε «ολική στροφή στην ενεργειακή της πολιτική”, με συνέπεια “να αρχίζει να αποσπά τα θερμά αμερικάνικα χειροκροτήματα».

  Η αλήθεια πάντως είναι πως η κυβέρνηση δεν χρειαζόταν να κάνει και πολλά με τον ρωσικό αγωγό. Ούτως ή άλλως, το έργο έχει σκοντάψει στην απροθυμία της Τουρκίας να συμμετάσχει, και έτσι έχει μπει στον πάγο, μετά και την ένταση στις σχέσεις της Αγκυρας με τη Μόσχα με αφορμή και τις εξελίξεις στη Συρία.

  Στην πραγματικότητα, η ελληνική κυβέρνηση όπως φάνηκε και από τις προγραμματικές δηλώσεις Σκουρλέτη στη Βουλή, δεν κάνει πίσω από τη διερεύνηση της προοπτικής υλοποίησης του ρωσικού αγωγού. Ωστόσο αναγνωρίζει ότι δεν είναι παρά ένα σχέδιο, μια ιδέα, που για να υλοποιηθεί απαιτούνται πολλές προϋποθέσεις, στο μεγαλύτερο μέρος τους μάλιστα μη επηρεαζόμενες από τις ελληνικές κινήσεις και επιλογές. «Δεν μπορεί συνεπώς ο Turkish Stream να αποτελεί τον άξονα γύρω από τον οποίο θα κινείται το σύνολο των διεθνών ενεργειακών πρωτοβουλιών της χώρας», είναι η επικρατούσα άποψη.

  Για την ιστορία όταν τον Μάιο ο Αμος Χοχστάιν είχε συναντήσει τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ είχε χαρακτηρίσει ούτε λίγο ούτε πολύ τον ελληνορωσικό αγωγό ως «ανύπαρκτο σχέδιο». Ο μεν Χοχστάιν είχε φύγει «χολωμένος» από τη συνάντηση, ο δε, Λαφαζάνης είχε υπερθεματίσει για την αναγκαιότητα να κατασκευαστεί ο Turkish Stream. Αυτή τη φορά η εικόνα ήταν εντελώς διαφορετική. Αφενός δεν υπήρξε η παραμικρή νύξη στον ελληνορωσικό αγωγό, αφετέρου οι δύο πλευρές ασχολήθηκαν με τα «προαπαιτούμενα» που πρέπει να ολοκληρωθούν προκειμένου να τρέξουν τα δύο έργα.

  Για τον TAP, ο Π. Σκουρλέτης επανέλαβε ότι πρέπει να βελτιωθούν οι όροι, εννοώντας σύμφωνα με τις πληροφορίες αποζημίωση για την παραχώρηση δημοσίων εκτάσεων, επίλυση ζητημάτων που αφορούν δασικές περιοχές και συζήτηση με την κοινοπραξία του TAP για θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σε σχέση με το μέρισμα που θα αποδώσει ο αγωγός στις τοπικές κοινωνίες.

  Για τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό, είπε πως η Ελλάδα προτίθεται να επιταχύνει τη κατασκευή του, ενώ έθεσε ως προυπόθεση προς τους Βούλγαρους να δημιουργηθούν οι όροι για την οικονομική βισωσιμότητα του έργου. Αυτό σημαίνει να δοθούν εγγυήσεις πως βρέθηκαν αγοραστές των ποσοτήτων αερίου που θα διέρχονται από τον αγωγό, ώστε να έχει νόημα και η κατασκευή του. Σημειωτέον πάντως πως αμέσως μετά την πρώτη συνάντηση μεταξύ Σκουρλέτη-Χοχστάιν, οργανώθηκε και δεύτερη, αυτή τη φορά 3μερής. Συμμετείχε, εκτός των Σκουρλέτη, Χοχστάιν, και η Βουλγάρα υπουργός Ενέργειας Πέτκοβα, προκειμένου να επιλυθούν οι εκκρεμότητες με τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό.

TA NEA